Οι συνέπειες της ταχυδρομικής απελευθέρωσης στην Ολλανδία,μια... ιστορία διδακτική.

Οι ολλανδοί συνάδελφοι από την ABVAKABO, θυγατρική της διεθνούς ένωσης UNI P&L, έδωσαν μια ολοκληρωμένη και ενδιαφέρουσα εικόνα για την ιστορία, τις εξελίξεις και τις επιπτώσεις της ταχυδρομικής απελευθέρωσης στην Ολλανδία. Σε μια συνεδρίαση με συναδέλφους από τα ταχυδρομικά εργατικά συνδικάτα, ο Peter Wiechmann, γραμματέας της ABVAKABO αρμόδιος για τον ταχυδρομικό τομέα, ολοκλήρωσε την παρουσίασή του λέγοντας: «Υποτιμήσαμε τις συνέπειες της ταχυδρομικής απελευθέρωσης».

Μια σύντομη περίληψη των σημαντικών βημάτων της ιστορίας του ολλανδικού ταχυδρομείου: Η ολλανδική ταχυδρομική εταιρεία PTT ιδιωτικοποιήθηκε επισήμως από το 1989 και το 1994 εισήχθη στο Χρηματιστήριο. Το 1996 η εταιρεία αγόρασε την αυστραλέζικη εταιρεία ταχυμεταφορών ΤΝΤ και άλλαξε την επωνυμία της σε TNT Post το 2006. Το 1998, η ολλανδική εταιρεία τηλεπικοινωνιών Dutch Telekom αποκόπηκε από το ολλανδικό ταχυδρομείο. Τέλος, οι μέτοχοι αποφάσισαν τον Ιούνιο του 2011 να χωρίσουν ακόμη μια φορά την εταιρεία στην TNT Express και την PostNL, τον ολλανδικό φορέα παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών. Η Ολλανδία ήταν μία από τις πρώτες ευρωπαϊκές χώρες που απελευθέρωσε την ταχυδρομική αγορά της τον Απρίλιο του 2009.

Οι εξελίξεις αυτές συνοδεύτηκαν από τις προσπάθειες της Ολλανδικής Ένωσης να προστατεύσουν και να στηρίξουν τους ταχυδρομικούς εργαζόμενους στις αλλαγές αυτές, να διατηρήσουν τις συνθήκες εργασίας και τους μισθούς και να διατηρήσουν στον τομέα όσο το δυνατόν περισσότερες θέσεις εργασίας. Ενώ στο διάστημα 2005-2010 η εταιρεία μείωσε κατά 4000 τον αριθμό των θέσεων εργασίας για τους ταχυδρομικούς εργαζόμενους πλήρης απασχόλησης, στο ίδιο διάστημα αύξησε τον αριθμό των διανομέων μερικής απασχόλησης κατά 5000 και ανέθεσε σε εξωτερικές εταιρείες το 80% της διανομής δεμάτων. Εάν η εταιρεία μπορέσει να εφαρμόσει τα σχέδιά της, τότε το 2013 δεν θα μείνουν παραδοσιακές θέσεις εργασίας για τους ταχυδρομικούς εργαζόμενους και θα έχουν αντικατασταθεί όλοι από διανομείς μερικής απασχόλησης που θα εργάζονται το πολύ 25 ώρες την εβδομάδα.

Επιπλέον, ο αριθμός των ταχυδρομικών γραφείων πρόκειται να μειωθεί από 350 σε 8.

Στην Ολλανδία, οι νέοι ανταγωνιστές του ταχυδρομικού τομέα χρησιμοποιούν τα επιχειρηματικά μοντέλα της διανομής εφημερίδων με διανομείς μόνο μερικής απασχόλησης ή αυτοαπασχολούμενους, χωρίς συμβάσεις για τη διανομή ομαδικής αλληλογραφίας για επιχειρήσεις και δραστηριοποιούνται μόνο σε επικερδείς τομείς της αγοράς. Οι εταιρείες ανταγωνίζονται στις τιμές, οι νέες εταιρείες προσφέρουν στους μεγάλους πελάτες τιμές της τάξης των 0,15 € το τεμάχιο – μια ταρίφα της τάξης των 0,24 € θα ήταν αναγκαία για να μπορέσουν να πληρωθούν οι απαιτήσεις των εργαζομένων που αμείβονται σύμφωνα με μια συλλογική σύμβαση εργασίας (ΣΣΕ). Το 2006 η TNT δημιούργησε τον δικό της μεταφορέα χαμηλού κόστους VSP, για να είναι ανταγωνιστική. Το αποτέλεσμα είναι ένα μεγάλο πρόβλημα με το κοινωνικό ντάμπινγκ αλλά και με τις υπηρεσίες ποιότητας, καθώς πλέον 3 άτομα κάνουν παράδοση την ίδια ημέρα, στην ίδια πόρτα με τρεις διαφορετικές στολές.

Η ABVAKABO προσπάθησε να κάνει ό,τι μπορούσε για να ακολουθήσει τις εξελίξεις και να τις αντικατοπτρίσει στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας (ΣΣΕ) και στις συμφωνίες με την κυβέρνηση. Έως τώρα όμως δεν έχει επιτευχθεί καμία ΣΣΕ που να καλύπτει τους νέους ανταγωνιστές ή ολόκληρο τον κλάδο των ταχυδρομικών υπηρεσιών. Ένα μεγάλο βήμα είναι να πειστεί η κυβέρνηση ότι η υπονόμευση των ελάχιστων προτύπων, μέσω της χρησιμοποίησης νέων μορφών συμβάσεων και απασχόλησης, συνιστά ένα πρόβλημα που δεν μπορεί να αγνοηθεί και πρέπει να επιλυθεί από τους πολιτικούς. Το 2009, το Εργατικό Συνδικάτο μπόρεσε να επιτύχει σε διαπραγματεύσεις, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν παράλληλα με απεργιακές κινητοποιήσεις, μια μείωση στα σχέδια της TNT να μειωθεί κατά 25% το εργατικό κόστος, έπρεπε όμως να αποδεχθεί μια μείωση της τάξης του 5%. Όμως η σχεδιασμένη συμφωνία με την εταιρεία να μειωθεί το εργατικό κόστος προκειμένου να αποφευχθούν μαζικές απολύσεις απορρίφθηκε από τα μέλη. Η εταιρεία αύξησε τις πιέσεις. Το 2010 η εταιρεία έδωσε και πάλι την ευκαιρία να υπάρξει επιλογή ανάμεσα στην απώλεια 11000 θέσεων εργασίας ή στη μείωση των συνθηκών εργασίας κατά 25%. Τα εργατικά συνδικάτα αρνήθηκαν οποιαδήποτε μείωση στους μισθούς ή τις συνθήκες εργασίας, οπότε η εταιρεία άρχισε να περικόπτει θέσεις εργασίας. Από το σημείο αυτό, ιδιαίτερα έπειτα από 7 ημέρες απεργιών, τερματίστηκαν όλες οι σοβαρές και παραγωγικές συζητήσεις μεταξύ των «κοινωνικών εταίρων». Παρόλα αυτά, με τις απεργιακές τους κινητοποιήσεις και τις εκστρατείες διαδήλωσης, τα εργατικά συνδικάτα κατόρθωσαν να σώσουν 1900 θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης, έπρεπε όμως να αποδεχθούν 2600 απολύσεις, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν από το 2011.

Στις 30 Ιουνίου 2011 το ολλανδικό δικαστήριο θα αποφάσιζε σχετικά με μια υπόθεση που παρουσίασαν ενώπιόν του τα εργατικά συμβούλια της TNT, τα οποία διαμαρτυρήθηκαν για το γεγονός ότι ταχυδρομικοί υπάλληλοι θα αντικατασταθούν σε αναλογία 1:1 από διανομείς μερικής απασχόλησης που κάνουν την ίδια δουλειά για λιγότερα χρήματα. Η απόφαση αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει ορόσημο στον αγώνα κατά των συνεπειών της απελευθέρωσης. Επίσης, στο τραπέζι των συζητήσεων βρίσκεται μια νέα συλλογική σύμβαση εργασίας για την ταχυδρομική βιομηχανία, η οποία είναι πολύ βασική και στην πραγματικότητα αντικατοπτρίζει μόνο τα ελάχιστα κοινωνικά πρότυπα που ορίζονται από τον νόμο. Περιλαμβάνει κυρίως τις προτάσεις που έκανε ένας μεσολαβητής το 2010, έπειτα από τις απεργίες. Τα σημαντικά σημεία είναι η σταδιακή κατάργηση της αυτοαπασχόλησης έως το 2013 και η επίτευξη εργασιακών συμβάσεων σε όλες τις εταιρείες του τομέα σε επίπεδο 80%, καθώς και η υποχρέωση να υπάρχουν ΣΣΕ με όλους τους νέους ανταγωνιστές. Ακόμη και αυτό όμως φαίνεται να είναι υπερβολικό και να μην είναι αποδεκτό από τις ολλανδικές ταχυδρομικές εταιρείες. Έχει ήδη σχηματιστεί μια «αντιπολίτευση», η οποία ζητά να απαλλαγεί από τη ρύθμιση των εταιρειών για τους αυτοαπασχολούμενους με κέρδος λιγότερα από 2 εκατομμύρια ευρώ!

Ο Peter Wiechmann αναφέρθηκε σε πολλές από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα εργατικά συνδικάτα κατά τη διαδικασία απελευθέρωσης και ζήτησε από τους συναδέλφους να μην υποτιμούν τις διεργασίες αυτές. Το σημαντικότερο είναι να οργανωθούν σε σχέση με τους νέους ανταγωνιστές και τις νέες μορφές απασχόλησης. Χωρίς τη δύναμή τους και τη δημιουργία ενός συναισθήματος αλληλεγγύης μεταξύ των εργαζομένων των διαφόρων εταιρειών, το Εργατικό Συνδικάτο κατέχει αδύναμη θέση στις διαπραγματεύσεις. Τα εργατικά συνδικάτα πρέπει να βρουν μια λύση για τα εργασιακά μοντέλα μερικής και προσωρινής απασχόλησης που εφαρμόζονται εκτεταμένα από την εταιρεία. Οι νέες τεχνολογίες, η συγκέντρωση και τα μέτρα αναδιάρθρωσης έχουν αναγκάσει όλες τις ταχυδρομικές εταιρείες να ζητούν περισσότερη εργασία σε λιγότερο χρόνο. Η στάση που ακολουθείται πλέον στην Ολλανδία είναι ότι η μερική απασχόληση είναι αποδεκτή, μόνο εφόσον δεν αντικαθιστά τις θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης. Τέλος, ο Peter επεσήμανε ότι είναι απολύτως αναγκαίο να δημιουργηθεί μια κοινωνική ισότιμη βάση με καλές ρυθμίσεις και έναν ρυθμιστή που να είναι επίσης αρμόδιος για τον έλεγχο της συμμόρφωσης με τη νομοθεσία, ΠΡΟΤΟΥ πραγματοποιηθεί η ταχυδρομική απελευθέρωση, προκειμένου να αποφευχθεί το κοινωνικό ντάμπινγκ και η υποβάθμιση των εργασιακών συνθηκών και των μισθών.

Οι συμμετέχοντες και η διεθνής ένωση UNI Europa Post & Logistics εντυπωσιάστηκαν από την ολοκληρωμένη και ειλικρινή παρουσίαση των ολλανδών συναδέλφων. Οι ολλανδικές εμπειρίες έδωσαν μια καλή εικόνα για το τι μπορεί να συμβεί, όταν η απελευθέρωση πραγματοποιείται χωρίς προετοιμασία και καλές κοινωνικές ρυθμίσεις. Τα εργατικά συνδικάτα πρέπει να αλλάξουν τις στρατηγικές και τις πολιτικές τους, προτού η οικονομική κατάσταση στη χώρα αλλάξει με το άνοιγμα της αγοράς. Η UNI Europa Post & Logistics θα συνεχίσει να αγωνίζεται μαζί με τα εθνικά ταχυδρομικά συνδικάτα για μια καλή ρύθμιση του τομέα, για καλές θέσεις εργασίας και τη βιώσιμη χρηματοδότηση των καθολικών υπηρεσιών. «Θα προσπαθήσουμε να διαδώσουμε τις εμπειρίες της ABVAKABO σε όλο τον κόσμο», λέει η Cornelia Berger, αρμόδια για τη χάραξη πολιτικής στην UNI Europa, «είναι μεγάλο βήμα να λέμε ότι υποτιμήσαμε τις συνέπειες και έχουμε κάνει λάθη και οι ολλανδοί συνάδελφοι έχουν τον απεριόριστο σεβασμό μου. Κανείς δεν μπορεί να πει τι θα φέρει το μέλλον και τα εργατικά συνδικάτα ενεργούν πάντοτε συνειδητά στο όνομα των εργαζομένων. Σήμερα, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε το παράδειγμα αυτό για να προετοιμάσουμε άλλα εργατικά συνδικάτα και να ασκήσουμε πιέσεις ενάντια στις αρνητικές συνέπειες της ταχυδρομικής απελευθέρωσης σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο και γνωρίζω ότι οι συνάδελφοι από την ABVAKABO θα μας στηρίξουν σε αυτό».



Πηγή: uniglobalunion.org