Συρρίκνωση του κύκλου εργασιών κατά 10%-15% γνωρίζει ο εγχώριος κλάδος ταχυμεταφορών. Πενήντα εταιρείες έκλεισαν πέρυσι, εξαιτίας της κρίσης, αλλά και των αυτεπάγγελτων ελέγχων που διεξήγαγε η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων. Μεγαλύτερη πίεση στα οικονομικά μεγέθη, αλλά και στον όγκο των ταχυδρομικών αντικειμένων γνωρίζουν οι διασυνοριακές εταιρείες, οι οποίες μειώνουν τα σημεία εξυπηρέτησης.
Η συρρίκνωση της αγοράς οφείλεται στη γενικότερη ύφεση. Σημαντικοί πελάτες των εταιρειών ταχυμεταφορών, όπως εισαγωγείς αυτοκινήτων και διανομείς προϊόντων στο λιανεμπόριο, περιόρισαν αρκετά τις αποστολές φακέλων και δεμάτων. «Δεχόμαστε την ύφεση της αγοράς. Μέχρι στιγμής δεν έχουμε πληγεί ιδιαίτερα. Θετικό σημείο αποτελεί η διασπορά του πελατολογίου μας», επισημαίνει στέλεχος μεγάλης εταιρείας ταχυμεταφορών.
«Ασφαλώς το 2012 θα είναι πιο δύσκολη χρονιά. Ευτυχώς για τις ταχυμεταφορές γνωρίζει άνθηση το ηλεκτρονικό εμπόριο. Οι καταναλωτές στρέφονται σε πιο οικονομικά προϊόντα, μέσω Διαδικτύου. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια νέα αγορά, με μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης», συμπληρώνει.
Η εικόνα του κλάδου
Στην ελληνική αγορά ταχυμεταφορών δραστηριοποιούνται περισσότερες από 490 εταιρείες. Ωστόσο, μονάχα 8 από αυτές δηλώνουν ετήσια έσοδα άνω των 4 εκατ. ευρώ ετησίως! Οι ιδιωτικές εταιρείες ταχυμεταφορών, που δραστηριοποιούνται στη διακίνηση δεμάτων και αλληλογραφίας εντός του εσωτερικού, είναι η ACS του Θ. Φέσσα, η Γενική Ταχυδρομική, η Speedex των ομίλων Φουρλή - Σφακιανάκη και οι «Ταχυμεταφορές ΕΛΤΑ», θυγατρική των ΕΛΤΑ. Αξιοσημείωτη παρουσία έχουν και οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται διασυνοριακά, όπως οι DHL, TNT, UPS και Fedex (Orbit του Ορφέα Βεϊνόγλου).
Οι διεθνείς εταιρείες έχουν γνωρίσει συρρίκνωση των οικονομικών μεγεθών από το 2009, καθώς οι υπηρεσίες που προσφέρουν είναι σημαντικά ακριβότερες από τις ελληνικές. Η μέση αξία του προϊόντος μιας διεθνούς εταιρείας ανέρχεται στα 30 ευρώ, έναντι 5 ευρώ των ελληνικών.
Επειδή δεν έχουν πανελλαδικό δίκτυο, οι διασυνοριακές εταιρείες χρησιμοποιούν τις ελληνικές ως «υπεργολάβους». Μάλιστα, σχετικά πρόσφατα μια διεθνής εταιρεία προχώρησε σε μείωση αρκετών καταστημάτων και συνεργατών.
Σπάει το μονοπώλιο
Πέρα από την κρίση, οι εταιρείες ταχυμεταφορών έχουν μπροστά τους μια ακόμα πρόκληση: το πλήρες άνοιγμα της εγχώριας ταχυδρομικής αγοράς, που θα επέλθει την 1/1/2013.
Τα ΕΛΤΑ, ο «Φορέας Παροχής Καθολικής Υπηρεσίας», διατηρούν σήμερα το αποκλειστικό δικαίωμα στη διακίνηση φακέλων μέχρι 50 γραμμαρίων. Εξαιτίας του μονοπωλίου αυτού, καρπώνονται έσοδα που ξεπερνούν τα 420 εκατ. ευρώ ετησίως, καθώς όλοι οι δημόσιοι οργανισμοί, αλλά και ιδιωτικές εταιρείες συνάπτουν απευθείας συμβόλαια με τον οργανισμό.
Το μέγεθος αυτό αποκτά επιπρόσθετη δυναμική, αν αναλογιστεί κανείς, ότι όλες μαζί οι ελληνικές και οι διεθνείς εταιρείες ταχυμεταφορών, που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, έχουν έσοδα μόλις 280 εκατ. ευρώ ετησίως.
Τυπικά, το 2013, όλοι οι δημόσιοι οργανισμοί (π.χ. ΔΕΗ, ΟΤΕ) θα χρειαστεί να κάνουν διαγωνισμούς για τη διακίνηση της αλληλογραφίας τους. Οι ιδιώτες θα πάρουν θέση μάχης, κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα).
Πάντως, πολλά θα εξαρτηθούν και από τη διαδικασία αποκρατικοποίησης των ΕΛΤΑ. Το Υπουργείο Οικονομίας εξήγγειλε τη διάθεση του πλειοψηφικού ποσοστού και του μάνατζμεντ των Ελληνικών Ταχυδρομείων (10% κατέχει το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο).
Με ενδιαφέρον αναμένεται αν θα εκδηλωθεί ενδιαφέρον από ξένο ταχυδρομικό όμιλο (γαλλικά, βελγικά, ολλανδικά, γερμανικά ταχυδρομεία), αλλά και η σύμπραξη από εγχώρια επιχειρηματικά κεφάλαια.
Πάντως, ήδη επτά εταιρείες απέκτησαν γενική άδεια, δηλαδή άδεια αντίστοιχη με αυτή των ΕΛΤΑ. Μάλιστα, δυο από αυτές απέκτησαν την άδεια τους τελευταίους δυο μήνες (η West από την Πάτρα και η Door to Door από την Αθήνα).
Tα ΕΛΤΑ διακινούν το 90% των ταχυδρομικών αντικειμένων
Ο «Φορέας Παροχής Καθολικής Υπηρεσίας», δηλαδή τα ΕΛΤΑ, υπολογίζεται ότι και το 2010 κατείχαν το μεγαλύτερο μερίδιο, τόσο επί των συνολικών αντικειμένων που διακινήθηκαν, όσο και επί των εσόδων. Συγκεκριμένα, ποσοστό 91,9% των ταχυδρομικών αντικειμένων διακινήθηκε από το «ΦΠΚΥ», ενώ το υπόλοιπο 8,1% διακινήθηκε από ιδιωτικές ταχυδρομικές επιχειρήσεις.
Ως προς τα έσοδα, η εικόνα είναι διαφορετική. Ο ΦΠΚΥ εισπράττει το 59,9% επί των συνολικών εσόδων. Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις μοιράζονται το υπόλοιπο 40,1%.
Ο τομέας των ταχυμεταφορών γνώρισε μικρή πτώση, περίπου 4%, το 2010, ενώ μεγαλύτερη αναμένεται για το 2011 (οι εταιρείες δεν έχουν δημοσιεύσει τους ισολογισμούς τους). Τα έσοδα του 2010 ανήλθαν στα 286 εκατ., έναντι 291 εκατ. το 2009, και 300 εκατ. το 2008.
Στο σύνολο της αγοράς, οι επιπτώσεις της οικονομικής ύφεσης είναι πλέον ορατές. Το 2011 θα είναι η τρίτη κατά σειρά χρονιά πτώσης των διακινηθέντων ταχυδρομικών αντικειμένων και των συνολικών εσόδων. Αν και για το 2011 δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, για το 2010 το σύνολο των διακινηθέντων αντικειμένων παρουσίασε πτώση κατά 6,8%, σε σχέση με το 2009. Από πλευράς εσόδων, η συνολική μείωση ήταν 5%. Επιπλέον, σημαντική ήταν η μείωση του απασχολούμενου προσωπικού, σε ποσοστό 10,3%.
Η διάδοση νέων μορφών επικοινωνίας και επιχειρηματικής δραστηριότητας συντελεί στην ολοένα αυξανόμενη υποκατάσταση των παραδοσιακών ταχυδρομικών υπηρεσιών, και επιφέρει περαιτέρω μείωση των διακινούμενων όγκων και, συνεπώς, των εσόδων.
Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι η μείωση του επιστολικού ταχυδρομείου, σε σχέση με το 2009 άγγιξε το 7,3% (μείωση κατά περίπου 51,5 εκατ. τεμάχια).
Η αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου, σε συνδυασμό με την απελευθέρωση των μεταφορών δημοσίας χρήσης, επηρεάζει σημαντικά την αγορά, καθώς το πλήθος των διακινούμενων δεμάτων παρουσίασε αύξηση
isotimia.gr
14-03-2012
